Tytył: Trening płotkarzy na 400 metrów
Autor: Janusz Iskra
Rok: 2014
Wydawca: AWF Katowice
Wymiary: 165 x 235
Oprawa: Miękka
ISBN: 978-83-64036-42-2
Bieg przez przeszkody (nie tylko przez płotki) ma wielowiekową tradycję. W czasach starożytnych pokonywanie pionowych przeszkód w czasie biegu na dłuższe dystanse związane było ze szkoleniem wojskowym (Grecja) lub afirmacją męskości (Iskra i Walaszczyk 2014). W ontogenezie człowieka, pokonywanie przeszkód (także płotków) to przechodzenie przez niskie przeszkody w wieku 1-4 lat, gry i zabawy mchowe z pokonywaniem bezpiecznych kartonów w przedszkolu, biegi przez płotki w szkole i w klubach sportowych, a także rehabilitacyjne ćwiczenia emerytów, ćwiczących ruchomość w stawach. W tym obszarze ćwiczeń z przeszkodami zawiera się także bieg na 400 m przez płotki (ppł) - jedna z najciekawszych i najtrudniejszych konkurencji lekkoatletycznych. Bieg na 400 m ppl to jedna z 24 konkurencji w olimpijskiej lekkoatletyce. Poziom sportowy w tej konkurencji zależy od wszystkich zdolności i umiejętności - szybkości, siły, wytrzymałości i techniki pokonywania płotków. Według większości trenerów i naukowców nadrzędny dla biegu na 400 m przez płotki jest tzw. rytm płotkarski, czyli taki sposób biegu, w którym występują minimalne straty prędkości - bez względu na zmęczenie i pokonywanie kolejnych płotków (McFarlane 2008, Hiserman 2008, Iskra 2013, Behrn 2014). Nie bez znaczenia w treningu wysokiej klasy płotkarzy jest także właściwa selekcja (m.in. na podstawie budowy ciała) oraz znaczący poziom gibkości. Tradycje biegu na 400 m przez płotki (ściśle mówiąc biegu przez płotki o charakterze wytrzymałościowo-szybkościowym, poza prostą bieżnią) sięgają połowy XIX wieku (Iskra 2005, 2013). Ponad 150 lat rozwoju wykreowało wiele wybitnych postaci, wspominając jedynie dwukrotnych mistrzów olimpijskich w tej konkurencji: Gleena Davisa (1956, 1960), Edwina Mosesa (1976, 1984), Angelo Taylora (2000, 2008) oraz Felixa Sancheza (2004, 2012). Od lat 70. XX wieku do tej grupy dołączyły także kobiety. Wspominając o rozwoju dystansu 400 m przez płotki nie sposób pominąć reprezentantów Polski. Pierwsze rekordzistki świata to właśnie Polki (Danuta Piecyk, Krystyna Kacperczyk), a wśród mężczyzn medale międzynarodowych imprez zdobywali Paweł Januszewski i Marek Plawgo. Polskie tradycje związane z dystansem 400 m przez płotki dotyczą nie tylko zawodników. Spośród wielu źródeł piśmiennictwa znaczące prace na temat treningu płotkarzy-czterystumetrowców publikowali m.in. Hubert Gralka, Leonard Dobczyński, a także liczna grupa naukowców (ostatnio Jakub Adamczyk i Krzysztof Przednówek). Autor tej publikacji, idąc za głosem tradycji i analizy historycznej, a także wykorzystując doświadczenie trenerskie i podstawy naukowe, pragnie kontynuować rozważania na temat biegu na 400 m przez płotki, z akcentem na zagadnienia treningowe. W 1999 r. ukazała się książka pt. „Bieg na 400 m przez płotki. Przygotowanie sprawnościowe i techniczne na różnych poziomach zaawansowania”, Wydawnictwo WSP w Rzeszowie. Po 15. latach autor postanowił zweryfikować niektóre poglądy, zaktualizować dane i zaprezentować nową pozycję wydawniczą. W przedłożonej pracy zrezygnowano z wielu rozdziałów poprzedniej edycji; na ich miejsce wprowadzono nowe wątki, zaczerpnięte głównie z publikacji autora zamieszczonych w periodykach polskich i zagranicznych, a także fragmenty prezentacji wygłoszonych na kongresach i konferencjach naukowych. Praca skierowana jest głównie do trenerów specjalizujących się na dystansie 400 m przez płotki. Nie znaczy to jednak, że z informacji zawartych w książce nie mogą skorzystać szkoleniowcy z pokrewnych konkurencji (biegi sprinterskie, biegi na 100/110 m przez płotki). Liczę także na to, iż zerkną do niej pracownicy naukowo-dydaktyczni, głównie specjaliści od naukowych teorii w lekkoatletyce. Celem pracy jest popularyzowanie wiedzy lekkoatletycznej (w tym przypadku dotyczącej biegu na 400 m przez płotki), opartej na twórczym łączeniu praktyki szkoleniowej z naukowymi teoriami. Janusz Iskra