Odsłanianie tajemnicy psychozy. Podstawy terapii psychoanalitycznej

W Odsłanianiu tajemnicy psychozy Franco De Masi przedstawia wnikliwy obraz tej choroby i trudności wpisanych w jej leczenie. Autor od kilkudziesięciu lat pracuje z pacjentami psychotycznymi, superwizuje też pracę terapeutyczną z dorosłymi chorującymi na psychozę, a także z bardzo zaburzonymi dziećmi. Bogate doświadczenie kliniczne, głęboki namysł zarówno nad porażkami terapeutycznymi, jak i nad sukcesami, precyzyjny i klarowny język, jakim przekazuje swoje przemyślenia – to niewątpliwe zalety tego tekstu.

Książka składa się z trzech części. W pierwszej autor opisuje działania podejmowane przez pionierów psychoanalizy w dziedzinie leczenia psychoz, w drugiej omawia zjawiska charakterystyczne dla tej choroby, czyli urojenia i halucynacje, zaś w trzeciej przedstawia szczegółowy opis wieloletniej terapii pacjenta psychotycznego, która zakończyła się uzyskaniem stabilnej poprawy.

W leczeniu pacjenta psychotycznego stawiamy sobie dwa cele. Pierwszy sprowadza się do próby uwolnienia pacjenta od problemów w obszarze percepcji i zaburzeń myślenia (halucynacje i urojenia); z kolei drugi polega na rozwoju jego osobowości, od dawna uwięzionej przez konstrukcję psychotyczną. Tacy pacjenci nie rozwijali się emocjonalnie, kiedy więc dojrzewają w trakcie leczenia i uwalniają od urojeń i halucynacji, ujawnia się ich pozbawiona struktury i substancji osobowość, pozostają więc wszystkie czynniki narażające ich na kolejne załamanie.

Dla celów prognostycznych trzeba ocenić relację między częścią psychotyczną i zdrową, czyli stopień zaawansowania procesu psychotycznego. Najbardziej sprzyjające warunki do terapii istnieją wówczas, gdy pacjent nie przeżył jeszcze załamania psychotycznego i jest w momencie klinicznego początku choroby albo też, jeżeli doszło do pierwszego epizodu, trafił do szpitala i otrzymał leki psychotropowe. Od początku można ocenić, czy pacjent traktuje swoją część psychotyczną jako zakłócającą i niebezpieczną, czy też woli negować jej istnienie lub lekceważyć oddziaływanie, by mogła potem go uwodzić. Patogenny wpływ choroby zależy także od wcześniejszych wydarzeń życiowych: jeżeli dziecięce wycofanie zaczęło się bardzo wcześnie, psychotyczna część zdążyła otrzymać pełne prawa obywatelskie, co czyni przekształcenie trudniejszym.

(fragm. Rozdziału 11)

Franco De Masi – analityk szkoleniowy i superwizor Włoskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego. Z wykształcenia jest psychiatrą, przez wiele lat pracował w szpitalach psychiatrycznych. Mieszka w Mediolanie, gdzie prowadzi praktykę prywatną.

Spis treści

Część pierwsza
1 Psychoza i problem specyficznej techniki
2 Modele nieusystematyzowane
3 Wkład wniesiony przez analityków kleinowskich

Część druga
4 Setting i przeniesienie w psychozie
5 Wycofanie psychiczne i psychotyczna część osobowości
6 Marzenie senne i urojenie w psychozie
7 Halucynacje
8 Trauma i superego w psychozie

Część trzecia
9 Opis terapii psychoanalitycznej
10 Rozważania kliniczne
11 Prognozy na przyszłość